HAZRETİ HÜNKAR HACI BEKTAŞ VELİYULLAH, KARADONLU CANBABA VE KAVUSHAN

 

Bağdat’ta şeyh Necmeddin isminde çok büyük bir alim vardı, rasat bilgisi üzerine geniş araştırma yaparak bu bilgine bilgisini büyük bir kitap olarak yazdı ve bu kitabı da Bağdat padişahına hediye verdi. Padişah yobaz ve gerici olduğu için ilme pek önem vermezdi, Necmeddin ismindeki alimin yıllarca emek verip yazdığı ve kendisine hediye ettiği kitabı kaldırdı sarayın önünden geçen ırmağa attı. Bu hakaret Necmeddin isimli aileme çok ağır geldi ve oradan uzaklaştı. Bir hayli daha araştırmaya koyuldu, bir zaman diyar diyar dolaştı ve bir gün yolu Tataristan’a düştü.

Tataristan’da Cengiz isminde bir hükümdar vardı, çok zengin ve güçlü biriydi ve 10 tane oğlu vardı.

Necmettin, Cengiz Han’ın çevresinde bir hayli araştırma yaptı. Kavushan ismindeki ortanca oğlunu çok zeki, güçlü ve geleceğini çok parlak gördü. Bu vesileyle bir gün fırsatını bularak padişah Cengiz Han’ın makamına çıktı. Önce kendisini tanıtıp geniş bir rasat bilgisine sahip olduğunu, gezegenler, yıldızlar, ayı, güneş ve dünyanın dönüşü hakkında bir çok şeyin geniş araştırmasını yaptığını yıldız falından iyi anladığını padişaha anlattı. Cengizhan bir hayli Necmeddin’i dinledikten sonra: “Bunlardan bana ne” diye bir soru yöneltti.

Necmettin de, Cengiz Han’a: “Sevgili padişahım bunları anlatmamdaki gaye Kavushan isimli oğlunuzun burç falına baktım, çok güzel bir geleceği var.

Bu Bağdat şehrini feth edecektir, ona yardım etmenizi istiyorum, onun için bunu size söylemeye geldim” dedi.

Cengizhan şöyle bir düşündü, kafasını avuçlarının arasına aldı bir hayli bekledikten sonra usulca yukarı doğruldu: “Bu iş imkansız, olmaz böyle bir şey, biz en az on sefer Bağdat’ta akın ettik bir netice alamadık. Bu bir hayal ürünüdür” dedi.

Şeyh Necmettin, Cengizhan’a şu garanti verdi: “Padişahım bu ayın 13’ünde ay tutulacaktır, ben ezbere konuşmam eğer sözlerim yalan olursa başım vurdurursun, eğer doğru çıkarsa sözünü tutacaksın” dedi.

Cengizhan da: “Evet dediğin çıkarsa söz, Kavushan’ı silahlandırıp Bağdat’ta salacağım” dedi.

Zaman geçti ayın 13’ü oldu, gerçekten de ay tutuldu fakat işin aksiliği padişah Cengizhan uyuyordu.

Şeyh Necmettin, padişahı uyandırmak istiyordu ama vezirler buna engel oldular. Şeyh Necmettin çaresiz kalmıştı, hemen caddeye çıktığı, köylülere kentlilere var gücüyle bağırmaya başladı.

Halka şöyle bağırıyordu: “Ümmeti müslimin ay tutuldu çabuk olun buraya gelin” diye bağırıyordu.

Kısa zaman içinde halkı yanına toparladı ve telkinde bulundu: “Herkes eline tencere, teneke, bakır kap alsın, kapları şangırtatın ki haramiler ayı salı versinler” diye halkı buna inandırdı.

Şeyh Necmeddin de biliyorduk ki tenekeyi vurmakla ay tutulmaz fakat onun gayesi halkın gürültüsü ile Cengizhan padişahı uyandırıp, ona ayın tutulduğunu göstermekti. Gerçekten de padişah halkın tencere kapaklarına taş ve ağaçla vurarak çıkardığı sesten oluşan gürültüye uyanmıştı (O günden sonra halk ay tutulmalarında teneke bir tencere kapaklarını vurmayı adet haline getirdi, bu böylece tarihe mahal oldu)

Cengizhan ay tutulduğunu görünce Şeyh Necmeddin’e inandı ve Kavus Han’ın emrine binlerce asker vererek Bağdat’a baskına gönderdi. Bu da yine Şey Necmeddin’in, Bağdat hükümdarından kitabın intikamını almak için bir oyun idi ve gerçekten de Kavus Bağdat’ı zapt etti.

Padişahı öldürdü ve buradaki hakimiyeti ele geçirdi.

Bir hayli güçlendikten sonra da Anadolu topraklarına girdi, Erzincan’a kadar bir çırpıda ilerledi.  tam bu ilerledi.

Bu sırada Hazreti Hünkar Hacı Bektaş-i Veli, Suluca Karahöyük’te oturmuş erenlerle sohbet ediyordum. İçeriye bir Karadonlu başında kırmızı sarık bir can girdi, Hazreti Hünkar’ın el ve ayaklarını niyaz eyledi bir nasip istedi. Hazreti Hünkar bu dervişi şöyle bir süzdü ve: “Erenler arzunuz nedir? isminiz nedir?” diye sordu.

Oda: ismim öksüz Can’dır, siz erenlerden dervişlik isterim” dedi.

Bu canın temiz yürekli hali Hazreti Hünkar’ın hoşuna gitti ve: “Bundan böyle ismin Karadonlu Can baba olsun, sana kanat açıp dervişlik makamı verdik. Tez Erzincan iline var Kavus isimli Cengizhan’ın oğlu topraklarımıza girdi, onu dine davet et İslamiyete girmezse ona karşı dur, ilerlemesine engel ol ve geri gönder. Eğer İslamiyeti kabul ederse kapılarımız ona ve taraftarlarına açıktır, darda kalırsan bizden imdat iste biz sana ulaşırız. Bedir de Hazreti Muhammed, Şah-ı Velayet’i Medine’den imdada çağırdı 90 günlük yolu iki nefesle aldı, bize güç yoktur. Şah-ı Velayet seni darda koymaz” dedi.

Kalbi temiz Karadonlu Can Baba’nın Hünkar’a inancı sonsuzdu ellerine niyaz eyledi ve hemen yola koyuldu. Erzincan’ın nerede olduğunu dahi bilmiyordu, aylarca yol gitse bile buraya ulaşamazdı.

Bir hayli yürüdükten sonra yoruldu, akşamleyin ıssız bir yere çekildi uykuya daldı. Gözünü açtığında hiç tanımadığı bir yerde olduğunu anladı, kendi kendine acaba burası neresi diye düşünürken karşına tanımadığı tatar askerleri çıktı. Karadonlu Can Baba’yı yakaladılar kim olduğunu sordular.

Baba: “ismim Erenlerden Karadonlu Can Baba’dır. Hazreti Hünkar Hacı Bektaş-i Veliyullah’ın dervişlerindenim. Ya siz kimsiniz, burası neresidir?” diye onlara sordu.

Onlar da: “Burası Erzincan’dır, bizler Kavus Han’ın askerleriyiz, seni ona götüreceğiz” dediler.

Karadonlu Can Baba bunun bir tesadüf olmadığını, Hünkar’ın mucizesi olduğunu anladı. Sevinç gözyaşları döktü Hünkar’a yürekten bağlandı teslim oldum. Karadonu Can Baba’yı, Kavus Han’a götürdüler.

Kavus Han: “Sen kimsin? Nereden gelip nereye gidiyorsun? İsmin nedir? Seni buraya kim gönderdi hangi cesaretle buralarda dolaşırsın?” diye sordu.

Karadonlu Can Baba güldü: “İsmin Karadonlu Can Baba’dır. Suluca Karahöyük’ten geliyorum, Kavus Han’ı arıyorum, o sen misin?” diye sordu.

 

Kavus Han: “Evet” dedi.

Karadonlu Can Baba: “Beni sana Hazreti Hünkar gönderdi. Ya İslam dinine gireceksin ve Ehlibeyt’ teslim olacaksın ya da derhal bu toprakları terk edeceksin” dedi.

Kavus Han durakladı, çünkü Hazreti Hünkar Hacı Bektaş-i Veliyullah’ın ismini çok duymuştu.

Hemen çok ünlü bir keşişini yanına çağırdı ve sordu: “Ey Keşiş, sen ülkemizin en büyük din ulemasısın onun için seni bunca yıldır yanımızdan ayırmıyoruz, bu Derviş’de Hazreti Hünkar’ın bir dervişi, dinin İslam yolunda Muhammed

Ali’nin yolu olduğunu, piri Hazreti Hünkar Hacı Bektaş-i Veliyullah olduğunu söylüyor, ne dersin?” dedi.

Keşiş, Karadonlu Can Baba,ya bakarak yukarıdan aşağıya şöyle bir süzdü: “Eğer bunun dini gerçek hak, Piri ulu bir zat ise biz bunu kazana koyup ateşte kaynatalım o zaman sonunda dinin gerçekliği belli olur, hak mı baktın mı?” dedi.

Kavus Han, Karadonlu Can Baba’ya döndü: “Duydun derviş baba bizim keşişin dediklerini sen ne dersin?” dedi.

Can Baba tereddütsüz kabul etti ve canını Allah’a,  özünü Hünkar’a, gönlünü Ehlibeyt’e teslim etti ve kazana girdi. Kazan kara bir kazan idi, bir tabur askerin yemeği bu kazanda pişirilip getiriliyordu. Karadonlu Can Baba’yı kazana koydular, kazanı suyla doldurup ağzını kapattılar, altına ateş yaktılar ve kazan kaynamaya başladı.

Bu ara Hazreti Hünkar, Suluca Karahöyük’ün üst tarafında erenleri yanına almış sohbet ediyordu, bir yandan da Sarı İsmail saçlarını traş ediyordu.

Hazreti Hünkar birden durakladı ve elini toprağa vurdu, ‘ak pınarım’ diye nida eyledi, kısa bir an durakladı tekrar ‘ak pınarın´ dedi ve tekrar durakladı, tekrar ‘ak pınarım’ deyince yerden berrak bir su akmaya başladı ve Hazreti Hünkar’ın ayaklarına yüz sürdü.

Hazreti Hünkar,suya: “Ey aziz mübarek, neden üçüncü nidamızda geldin” diye suya sitem etti.

Sudan bir nida geldi: “Ey yüce Hünkar’ım malumunuzdur birinci çağırdığınızda Horasan’dan kalktım sökün eyledim Kerbela’ya vardım, Hazreti İmam Hüseyin ve 73 şehitimizi tavaf eyledim, orada niyazda bulundum. Oradan Necef’e uğradım Şah-ı Merdan İmam Ali’nin türbesi’ne yüzler sürdüm.

İkinci çağırdığınızda Kayseri’ye vardım Erciyes dağını yedi defa dolandım, bana yol vermedi. Üçüncü çağırdığında sana ulaştım, beni bağışla sultanım durum sana ayandır” dedi.

Hazreti Hünkar suyu eliyle okşadı: “Demek Kerbela’ya vardın Hüseyin’i mi şehitlerimi ziyaret edip, onları tavaf eyledin” dedi ağladı, gözyaşları suya döküldü.

Erciyes’in yol vermemesine: “Dilerim Erciyes dağının başından duman ve kar eksik olmasın” dedi (Gerçekten de o günden beri Erciyes’in başında duman eksik olmaz. Hacı Bektaş’a ziyarete gidenler Ak Pınar’ı  zemzem suyu sayarlar).

Velhasıl Hazreti Hünkar suyu etrafa doğru avuçlarına alıp serpmeye başladı. Suyu her serptiğinde yerden buharlar fışkırıyordu.

Hazreti Hünkar’a bunun sebebini sordular: “Karadonlu Can Baba’yı kazana koydular kaynatıyorlar, onun suyunu ılıştırıyorum” dedi. Gerçekten de Karadonu Can Baba’yı üç gün üç gece kazanda kaynattılar. Allah’ın inayeti, Şah-ı Meldan’ın mucizesi ile Karadonlu Can Baba’ya bir hiçbir şey olmadı. Kazanın kapağını açtılar sakalları buz tutmuş. Bu kerameti hayran kaldılar. Karadonlu Can Baba içine girdiği kazanı çok beğenmişti, çünkü böyle bir kazan Hünkar’ın dergahına yakışırdı. Her gün gelen misafirlere, dervişlere yemek pişirmek için kap, kazan sıkıntı çekiyorlardı. Bu aklına gelince Hünkar’a da malum oldu, kudret elini uzattı kara kazanı aldı dergahın mutfağına koydu (şimdi orada gördünüz dört kulplu kazandır). Karadonlu Can Baba bu eli görünce tanıdı, secdeye kapandı: “Sadakallahül ya Ali” dedi.

Kavus Han ve tüm adamları bu mucizeyi gördüler ve hayran kaldılar fakat sözlerinde durmayarak: “Biz sana bir tas zehir içeceğiz sana bir şey olmazsa senin dinin İslamiyeti kabul edeceğiz” dediler.

Karadonlu Can Baba buna da razı oldu. Kavus Han’ın hanımında çok keskin bir zehir vardı, bu zehirli yılan dillerinden alınmıştı, getirip bir barda zehri Karadonlu Can Baba’ya verdiler.

Karadonlu Can Baba: “Pir senin aşkını” dedi tası kafasına dikti bir solukta içti. Ellerini ileri uzattı zehir on parmağından yere attı ve toprağı yaktı. Bu mucizeyi de hayretler içinde seyrettikleri halde yine sözlerinde durmadılar. Keşiş çok hilebaz biriydi yeniden bir şart daha koştu: “Bir ateş yakacaz gözümüzün önünde ateşe gireceksin eğer yanmaz da sağlam çıkarsan söz senin dinle gireceğiz” dediler.

Karadonlu Can Baba bu teklifini de kabul etti ve: “Yalnız benim bir şartım var, ateşe sizin din ulamanız olan keşiş ile birlikte gireceğiz, hangimizin dini hak ise o yanmaz” dedi.

Keşiş birden şaşırdı fakat utandı itiraz edemedi.

Dağlar gibi bir ateş yaktılar, alevler semaya yükseldi halk sıcaktan kenarlara kaçıştı. Karadonlu Can Baba keşişin elinden tutup ateşe yürüdü ve ateşe girdi gözden kayboldular. Bir hayli zaman sonra Karadonlu Can Baba sağlam olarak çıkıp geldi.

Keşişin elini Kavus Han’ın önüne koydu ve şöyle dedi: “Keşiş bize elini verdi biz onun elini size sağlam getirdik, elini ateşten kurtardık. Eğer gönlünü de verseydi kendisini de getirirdik, fakat maalesef kendi yandı kül oldu” dedi.

Bu mucizeyi gören Kavus Han İslam dinini kabul etti. Karadonlu Can baba ile Hazreti Hünkar Hacı Bektaş- i Veli’nin huzuruna geldiler el öpüp ikrar verdiler.

Ehlibeyte gönül verip İslam dine bağlandılar. Develer, koçlar kurban eyleyip, Cem bağladılar, Semahlar dönüldü, 40’lar Meclisi kuruldu, Ehlibeyt’ rahmet Yezit ve kafir soyuna, Ehlibeyt’e düşmanlarına lanet okundu. Lanet okumak zaten Kur’an’ın emridir.

Tatarlar beylerini alarak bir obaya çekildi. Bu obamın adı Malya idi, buradaki yer Malatya olabilir veya Kayseri yöresi. Hünkar’a bağlı kalmakla birlikte eski inançlarından da gizlice vazgeçmiyorlardı. Koyunların da sakladıkları putlara tapıyor onlara gizlice secde ediyorlardı. Kavus Han ölmüştü, yerine başka bir bey gelmişti. Bu yeni gelen bey de gizlice putlara tapıyordu fakat Anadolu topraklarında olduğu için bunu gizlilik içinde sürdürüyorlardı.

Bu bey halkına bir emir verdi: “Elinizde ne kadar put varsa bana getirin, yılda birkaç kez toplanıp bunlara beraberce dua taparız, dışarıda herkesin elinde bir put olursa etraftan duyulur başımız derde girer” dedi.

Bütün halk evindeki putları bir yerde topladı. Her pazar gelip putlara tapar taparlardı. Bu Hazreti Hünkar’a ayan oldu, dergahında dervişlik için çalışan

 

Huy Ata isminde biri vardı Hazreti Hünkar onu çağırdı: “Huy Ata seni kendime derviş edindim, Kavus Han’ın adamları gizlice puta tapıyorlar git onları yola getir” dedi.

Huy Ata: “Hünkar’ım ben garip bir insanım onlarla nasıl başa çıkarım, onlar beni parçalar” dedi.

Hazreti Hünkar güldü: “Biz seni gözetler koruruz, sen hiç korkma” dedi.

Huy Ata destur aldı doğruca Kavus Han’ın kabilesine gitti. Kavus’lular Hünkar’ın dervişne büyük bir hürmet gösterdiler dervişi alıp beylerine götürdüler. Bey buna bir oda tahsis edip evinde konuk etti. Huy Ata gizlice putların yerlerini öğrenmeye başladı. Beyin evinin yakınında sırtında dağdan 40 gün odun taşıdı ve en sonunda odunları ateşe verip içeri girdi. Ne kadar put varsa hepsini hırkasının eteğine doldurdu ve putlarla birlikte ateşe girdi, bağdaş kurup oturdu. Bu olayı halk ve bey hayretler içinde seyrediyorlardı. Aradan uzun bir zaman geçti Huy Ata ateşten geri çıktı bütün putlar kül olmuştu kendisi ise sağlamdı.

Etraftaki halka seslenerek: “Ey sevgili kardeşlerim gizlice taptığınız putlara bakın, hepsi yandı kül oldu, kendilerini kurtaramadılar ki sizi kurtarsınlar. Bu

inancınız batıldır, putperestliktir, beni size Hazreti Pir Hacı Bektaş gönderdi ona gizli saklı yoktur. Gerçek yol Hakk Muhammed Ali yoludur, Hakk’ın yoludur. Ancak Allah’a ve onun Ehlibeyt’ine tapılır, putlara değil” dedi.

Halk bu olaydan büyük bir ders aldı, yaptıklarından pişmanlık duygular tövbe edip tekrar İslamiyete bağlandılar. Onları yola getiren Huy Ata, Hazreti Hünkar’a geri döndü, nasibini aldı ve Hakk’a yürüdü, şimdi türbesi Balışeyh köyündedir..